Skip to content

Frá heimilisiðnaði til athafnakvenna í textíl

Höfundur:
Þorgerður J. Einarsdóttir
Laufey Axelsdóttir
Birtist í
Saga: Tímarit Sögufélags 2023 LXI:II
Ártal:
2023
Bls:
124–151
DOI:
10.33112/saga.61.2.3
Í gegnum söguna hafa konur séð heimilisfólki sínu fyrir fatnaði með ullarvinnu, prjóni og saumaskap, stundað prjónaskap fyrir verslanir og unnið við textíl í verksmiðjum. En konur hafa ekki síður stundað sjálf stæðan atvinnurekstur á þessu sviði, þótt sú saga sé minna þekkt. Í greininni er sjónum beint að lífi og framlagi athafnakvenna í textíl og sett í samhengi við þróun textíl vinnslu á Íslandi, einkum ullarvinnslu og handvefnaðar. Sérstök áhersla er lögð á Guðrúnu Vigfúsdóttur og Þórdísi Bergsdóttur sem báðar voru fæddar á þriðja áratug síðustu aldar. Skoðað er hver hlutur þeirra var í að færa störf kvenna sem unnin voru innan heimilisins út í hið opinbera rými. Fræðileg sjónar mið sem gagnrýna karllæg viðmið um frumkvöðlastarfsemi og jaðar setja athafnasemi kvenna og framlag þeirra til atvinnusköpunar eru notuð til að setja störf þeirra í kenningalegt samhengi og meðal annars horft til kenninga um opinbert svið og einkasvið. Framlag þeirra er skoðað með tilliti til aðstæðna kvenna í þeirra samtíma. Þá er sýn þeirra á eigin störf og skilningur á eigin framlagi skoðað í ljósi þess tíðaranda sem þá ríkti.